Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilen “Mahreç işaretli” lezzetler yazı dizimize bu hafta Afyonkarahisar ile devam ediyoruz.

Yemekler ve çorbalar ürün grubunda;

Afyon Dana Tandır/ Afyonkarahisar Dana Tandır (2025), Afyon Kebabı (2021), Afyon Patlıcan Böreği (2021), Afyon Sakala Çarpan Çorbası/ Afyonkarahisar Sakala Çarpan Çorbası (2025), Afyon Tandır Çorbası/ Afyonkarahisar Tandır Çorbası (2025), Afyon Velense Hamur Aşı/ Afyonkarahisar Velense Hamur Aşı (2021), Afyon İlibada Sarması/ Afyon İlibada Dolması/ Afyonkarahisar İlibada Sarması/ Afyonkarahisar İlibada Dolması (2021), Afyonkarahisar Göce Köftesi/Afyon Göce Köftesi (2021), Afyonkarahisar Mercimekli Pilav/ Afyon Mercimekli Pilav (2022), Afyonkarahisar Çullama Köfte (2021), Bolvadin Fırın Eti (2023), Bolvadin Mantısı (2022), Dinar Taptama Köfte/ Dinar Taplama Köfte (2022), Emirdağ Dolgulu Köftesi (2021), Emirdağ Güveci (2021), Sandıklı Alacaşı (2023), Sandıklı Kapama Yemeği (2021),  Sandıklı Saç Eti (2022), İscehisar Mermer Kebabı (2023), Şuhut Keşkeği (2018)

Fırıncılık ve pastacılık mamulleri, hamur işleri, tatlılar ürün grubunda;

Afyon Ağzıaçığı (2021), Afyon Bükmesi (2021), Afyon Kaymaklı Ekmek Kadayıfı (2019), Afyonkarahisar Ak Pide/ Afyonkarahisar Tırnak Pidesi (2022), Afyonkarahisar Haşhaşlı Katmer (2022), Afyonkarahisar Hurma Baklavası/ Afyon Hurma Baklavası (2022), Afyonkarahisar Nişan Kurabiyesi/ Afyonkarahisar Gelin Kurabiyesi (2023), Afyonkarahisar Övmesi/ Afyon Övmesi (2022), Emirdağ Yumurtalı Pidesi (2021), Sandıklı Haşhaşlı Tahinli Pidesi (2024)

Çikolata, şekerleme ve türevi ürünler ürün grubunda; Afyon Lokumu (2021), Sandıklı Kürek Helvası (2022)

Diğer ürünler ürün grubunda; Afyonkarahisar Haşhaş Ezmesi (2024), Sandıklı Haşhaş Ezmesi (2022)

İşlenmiş ve işlenmemiş et ürünleri ürün grubunda; Afyon Pastırması (2005), Afyon Sucuğu (2005)

İşlenmiş ve işlenmemiş meyve ve sebzeler ile mantarlar ürün grubunda; Sandıklı Leblebisi (2022)

Peynirler ve tereyağı dışında kalan süt ürünleri ürün grubunda; Emirdağ Koyun Yoğurdu (2021)

*ürünlerin tescil tarihleri ürünlerin isimlerinin yanında belirtilmiştir.

Afyonkarahisar Göce Köftesi/ Afyon Göce Köftesi

Afyonkarahisar Belediyesi tarafından 15.11.2021 tarihinde tescil ettirilmiştir.

Afyonkarahisar Göce Köftesi / Afyon Göce Köftesi; düğü (ince bulgur), göce (dövülmüş buğday), soğan, yumurta, un, kuru nane, tuz ve su ile hazırlanan köftelerin haşlanmasından sonra üzerine sarımsaklı yoğurt ile tereyağı, kırmızı pul biber ve salçadan yapılan sosun dökülmesi suretiyle üretilir. Ortası basık yuvarlak düğme şeklinde olan köftelerin çapı yaklaşık 1,5 cm’dir. Sıcak ya da soğuk olarak tüketilebilir. Afyonkarahisar yemek kültürü içinde bulunan ve geçmişi eskiye dayanan Afyonkarahisar Göce Köftesi / Afyon Göce Köftesi; doğum, taziye, düğün, asker uğurlama, sünnet düğünü vb. davet yemeklerinde yer alır. Coğrafi sınır ile ün bağı bulunur.

Afyonkarahisar Göce Köftesinin / Afyon Göce Köftesinin yapılışı; köftenin hazırlanması ve pişirilmesi ile üzerine sos dökülerek servis edilmesi aşamalarından oluşur. Sosun hazırlanmasında kullanılan tereyağı ile yoğurdun, coğrafi sınırda üretilmesi tercih edilir.

Malzemeler:

Köfte malzemeleri:

  • 200 g düğü (ince bulgur)
  • 200 g göce (dövülmüş buğday)
  • 1 adet büyük boy kuru soğan
  • 1 adet yumurta
  • 60 g özel amaçlı buğday unu
  • 5 g kuru nane
  • 11 g tuz
  • 500 ml su

Sos malzemeleri:

  • 6 g pul biber
  • 60 g tereyağı
  • 2-3 diş sarımsak
  • 120 g yoğurt
  • 27 g salça

Yapılışı:

Kabuğu soyulan kuru soğan, bir kaba rendelenir. Başka bir kabın içine yumurta kırılır. Diğer bir kapta ise düğü (ince bulgur) ve göce (dövülmüş buğday) sıcak su ile ıslatılıp üzerine tuz ve kuru nane eklenerek 10 dakika dinlendirilir. Dinlendirilmiş karışımın içine rendelenmiş soğan, un ve yumurta eklenerek karıştırılır ve 15 dakika kadar elle iyice yoğrulur. Yoğurma sırasında köfte harcının kurumaması için, gerekirse bir bardak ılık su ilave edilir. Yoğurma işlemi gereği gibi yapılmazsa köfteler haşlanırken dağılır. Yoğurma işlemi tamamlandığında, harcın rengi açık sütlü kahverengi olur.

Hazırlanan harçtan, yaklaşık 1,5 cm büyüklüğünde köfteler yuvarlanarak ortasına parmakla hafifçe basılıp düğme şekli verilir. Bir tencerede kaynatılan suya tuz ilave edildikten sonra köfteler konur ve yaklaşık 30 dakika haşlanır. Sıcak suda haşlanan köfteler kevgirle çıkarılıp bir tabağa konularak suyunun süzülmesi sağlanır.

Sosun için; tereyağı, kırmızı pul biber ve salça bir tavada kavrulur. Sarımsak ezilerek yoğurt ile karıştırılır.

Suyu süzülen köfteler, bir tabağa veya gıda ile temasa uygun malzemeden yapılmış kaplara konur. Üzerine önce sarımsaklı yoğurt sonra da sos dökülen Afyonkarahisar Göce Köftesi / Afyon Göce Köftesi, servise hazır hale gelir.

Verilen malzeme miktarları 8 kişiliktir.

 

Afyonkarahisar Hurma Baklavası / Afyon Hurma Baklavası

Afyonkarahisar Belediyesi tarafından 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 19.06.2021 tarihinden itibaren korunmak üzere 23.05.2022 tarihinde tescil ettirilmiştir.

Afyonkarahisar Hurma Baklavası / Afyon Hurma Baklavası; buğday unu, tereyağı, ayçiçek yağı, kabartma tozu, süt, ceviz içi ve elma sirkesi kullanılarak hazırlanan hamurun bezelere bölünüp fırında pişirilmesi ve üzerine şerbet dökülmesi suretiyle üretilen tatlıdır. Afyonkarahisar ili mutfağında önemli bir yere sahiptir. Şekli hurmayı andırdığı ve coğrafi sınırda hurmanın “furma”, “fırma” gibi isimlerle anılmasından dolayı ürün furma baklavası ve fırma baklavası olarak da bilinir. Geçmişi eskiye dayanan Afyonkarahisar Hurma Baklavası / Afyon Hurma Baklavası üretimi, özellikle şeklinin verilmesi, şerbetinin hazırlanması ve coğrafi sınıra özgü üretim metodu bakımından ustalık becerisi gerektirir. Bu sebeplerle coğrafi sınır ile ün bağı bulunur.

Malzemeler:

Hamur için malzemeler:

  • 650 g özel amaçlı buğday unu
  • 250 g tereyağı
  • 65 ml ayçiçek yağı
  • 9 – 10 g kabartma tozu
  • 50 ml süt
  • 150 g ceviz içi
  • 5 – 6 ml elma sirkesi
  • 100 ml su

Şerbet için malzemeler:

  • 700 g beyaz şeker
  • 800 ml su
  • 1/2 limon suyu

Hazırlanışı:

Ayçiçek yağı orta ateşte 5 dakika kızdırılıp 10 dakika dinlendirildikten sonra su ve tereyağı eklenerek karıştırılır. Üzerine un, kabartma tozu, süt ve elma sirkesi ilave edilerek yumuşak bir hamur elde edinceye kadar 15 – 20 dakika yoğrulur. İrice kıyılmış ceviz içi eklenip 5 dakika daha yoğrulduktan sonra hamur, ceviz büyüklüğünde yaklaşık 72 bezeye ayrılır. Bezeler avuç içinde yuvarlanarak 6 – 7 cm uzunluğuna getirilir ve pişirme sonrasında şerbetin ürün içerisine kolay nüfuz edebilmesi için, hurmaya benzer girintili çıkıntılı bir şekil verilir.

Şekil verilen bezeler, yağlanmış fırın tepsisine dizilerek önceden 180 °C sıcaklığa ısıtılmış fırında üzerleri kızarıncaya kadar yaklaşık 20 dakika pişirilir. Hamurlar fırına koyulduktan sonra şerbet hazırlanır. Şeker ve su bir tencerede karıştırılıp orta ateşte kaynatılır. Kaynamaya başlayınca limon suyu ilave edilip kısık ateşte 10 dakika kaynatılır. Hazırlanan şerbet 60 dakika oda sıcaklığında soğumaya bırakılır. Fırından çıkarılan ürün 10 dakika dinlendirildikten sonra tatlı sıcak, şerbet soğuk olacak şekilde üzerlerine bir kepçe ile şerbet gezdirilerek dökülür. Şerbeti iyice çekmesi için oda sıcaklığında 20 dakika bekletildikten sonra servisi yapılır. Afyonkarahisar Hurma Baklavası / Afyon Hurma Baklavası oda sıcaklığında 2 gün, 4 °C’de ise 1 hafta muhafaza edilebilir

Verilen malzeme miktarları 12 kişiliktir.

Afiyet olsun.

*Görseller ve tarifler https://www.turkpatent.gov.tr/ ye aittir. Tarafımca siz değerli okurlar için derlenmiştir.